Ijzer
Ijzer heeft een paar belangrijke rollen in het lichaam. Ijzer:
- is een belangrijk bestanddeel van hemoglobine: Hemoglobine is een onderdeel van je rode bloedcellen. Deze rode bloedcellen vervoeren zuurstof van je longen naar ieder onderdeel van het lichaam.
- ondersteunt het immuunsysteem
- draagt bij tot een normale cognitieve werking
- draagt bij aan een normale energiestofwisseling
- reduceert vermoeidheid
IJzer komt vooral voor in dierlijke producten zoals vlees.
Factoren die de opname van ijzer beïnvloeden
De opname van ijzer wordt beïnvloed door verschillende fysiologische en voedingsfactoren.
Fysiologische factoren zijn dingen uit jouw leven die invloed hebben op ijzer in je lichaam:
- de opname van ijzer
- de ijzervoorraad
- de ijzerbehoefte
Wanneer de ijzervoorraad in het lichaam laag is of je een hogere behoefte aan ijzer hebt, dan neemt het lichaam automatisch meer ijzer op uit je eten.
De mate waarin jouw lichaam behoefte heeft aan ijzer hangt af van je leeftijd, je geslacht en de hoeveelheid ijzer je al in je lichaam hebt. Groepen mensen met een hogere behoefte aan ijzer zijn:
- kinderen jonger dan 3 jaar. Kinderen lopen eerder een risico op een ijzertekort doordat zij extra veel ijzer verbruiken om hun denkvermogen en spiercoördinatie te ontwikkelen. Een tekort aan ijzer kan leiden tot een minder goed functionerend geheugen en verstoord leergedrag veroorzaken.
- jongvolwassen meisjes en menstruerende vrouwen. Door het bloedverlies tijdens de menstruatie lopen meisjes en vrouwen meer risico op een tekort aan ijzer.
- Doordat zwangere vrouwen ijzer leveren voor de hemoglobine in hun eigen lichaam en dat van hun baby, lopen ze meer risico op een ijzertekort.
- mensen met bloedarmoede door een laag hemoglobinegehalte.
Ook je voeding speelt een grote rol bij de opname van ijzer.
- Koffie en thee verlagen de opname van ijzer.
- Van calcium wordt gezegd dat het de ijzeropname remt. Dit komt weinig voor, want het gebeurt alleen wanneer er bijzonder veel calcium in je eten zit.
- Vlees, vis en vitamine C verhogen de opname van ijzer.
De gevolgen van een ijzer tekort
Bij een tekort aan ijzer kunnen er verschillende klachten ontstaan:
- duizeligheid
- vermoeidheid
- verminderde weerstand
- hartkloppingen
- verminderd concentratievermogen
- Een duidelijk tekort aan ijzer leidt tot bloedarmoede = anemie
De gevolgen van te veel ijzer
Een te hoog ijzergehalte in het lichaam kan leiden tot:
- chronische vermoeidheid
- beschadiging van organen zoals de lever, de darmen en het hart.
EFSA heeft geen maximum niveau vastgelegd. Sommige autoriteiten houden het op 45 mg per dag.
Hoeveel heb je nodig?
De ADH (Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid) of Referentie-Inname (RI) voor etikettering werd vastgelegd op 14 milligram per dag.
Hoeveel is toegelaten in supplementen in België?
45 milligram per dag.