Het premenstrueel syndroom (PMS) is een veel voorkomende aandoening die veel vrouwen treft net voor hun menstruatie. Het wordt gekenmerkt door lichamelijke en emotionele symptomen die kunnen variëren van mild tot ernstig. De exacte oorzaak van PMS is onbekend, maar men denkt dat het verband houdt met veranderingen in hormonen tijdens de menstruatiecyclus.
In dit artikel bespreken we alles wat je moet weten over het premenstrueel syndroom, inclusief de symptomen, diagnose, oorzaken, behandelingen en hoe je er mee om kunt gaan. Door meer te begrijpen over PMS en de effecten ervan op jouw lichaam en geest, kan je stappen ondernemen om jouw symptomen effectiever te beheersen.
Wat is het premenstrueel syndroom?
Het premenstrueel syndroom (PMS) is het geheel van lichamelijke (bv. gevoelige borsten, zwelling van de buik) en/of emotionele symptomen (bv. prikkelbaarheid, vermoeidheid) die optreden tijdens de periode net vóór de menstruatie. De klachten zijn soms ernstig genoeg om het normale functioneren te bemoeilijken.
Men spreekt pas van PMS wanneer minstens één emotioneel en één fysiek symptoom aanwezig zijn gedurende 5 dagen vóór aanvang van de menstruatie. De klachten verdwijnen binnen 3 tot 4 dagen na het begin van de regels, en treden ten vroegste opnieuw op op dag 13 van de menstruatiecyclus (dag 1 van de menstruatiecyclus is de eerste dag van je regels).
Een vrouw met klachten die verergeren vóór de menstruatie, maar die ook aanwezig zijn gedurende de gehele menstruele cyclus, heeft dus geen PMS.
PMS treft vooral vrouwen tussen 30 en 40 jaar. Ongeveer 1 op 4 vrouwen heeft er last van.
De symptomen van PMS.
De verschijnselen van PMS zijn divers en verschillen sterk van persoon tot persoon.
De meest voorkomende symptomen zijn gevoelens van somberheid, angst, irritatie, woede, prikkelbaarheid, futloosheid, verwardheid, vermoeidheid, stemmingswisselingen, concentratieproblemen, slapeloosheid en depressie.
Sommige vrouwen ervaren ook lichamelijke ongemakken, zoals hoofdpijn, gevoelige borsten, misselijkheid, opgeblazen gevoel en gewichtstoename.
Zodra je ongesteld wordt, verdwijnen de klachten weer.
De oorzaken van PMS.
Hoewel de exacte oorzaak van PMS onbekend blijft, zijn er verschillende factoren die kunnen bijdragen aan het ontstaan ervan, zoals hormonale veranderingen, levensstijlfactoren zoals stress en slechte voeding en genetische aanleg.
Sommige deskundigen geloven dat het een gevolg is van hormonale veranderingen. Bij PMS ontstaan de klachten na de eisprong. De eisprong vindt ongeveer twee weken voor de menstruatie plaats. In deze periode maakt het lichaam het hormoon progesteron aan.
Dit hormoon speelt een rol bij PMS. Het is niet zo dat vrouwen met PMS meer progesteron aanmaken. Ze zijn er wel gevoeliger voor. Een deel van de lichamelijke klachten zijn een gevolg van toename aan progesteron, zoals vocht vasthouden, gespannen borsten en een opgezette buik. Ook zijn de hersenen van vrouwen met PMS vaak gevoeliger voor progesteron en voor stoffen die op progesteron lijken en die bijvoorbeeld in de pil zitten.
Anderen denken dan weer dat het verband houdt met veranderingen in neurotransmitters zoals serotonine. PMS-patiënten hebben in vergelijking tot controlegroepen in hun luteale fase namelijk lagere serotonineserumspiegels, een lagere opname van serotonine in bloedplaatjes en hogere liquorspiegels van 5-hydroxyindolazijnzuur (5-HIAA), het afbraakproduct van serotonine.
Door de mogelijke oorzaken van PMS te begrijpen, kunnen vrouwen stappen ondernemen om hun symptomen te verminderen en hun algehele gezondheid te verbeteren.
De behandeling van het premenstrueel syndroom.
Gelukkig zijn er verschillende behandelingen beschikbaar voor PMS die kunnen helpen de ernst van de symptomen te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren. Deze behandelingen kunnen veranderingen in levensstijl, medicijnen en voedingssupplementen omvatten.
Wat kun je zelf doen?
Hoewel PMS niet te voorkomen is, kunnen sommige levensstijlveranderingen helpen om de symptomen te verminderen. Het is belangrijk om stress te verminderen, voldoende te slapen, regelmatig te bewegen, koffie, alcohol, zout en suiker te vermijden en een gezond en gevarieerd dieet te eten met veel groenten en fruit.
Als het veranderen van je leefpatroon niet voldoende helpt, dan kun je voor medicijnen kiezen.
Anticonceptie.
De klassieke anticonceptiepil voorkomt de ovulatie en kan de symptomen bij sommige mensen verminderen.
In een normale cyclus maakt je lichaam eerst alleen oestrogeen. Na de eisprong komt er progesteron bij. De pil bevat beide: oestrogeen en op progesteron lijkende stoffen. Je kunt de pil ook doorslikken. Dan zijn er geen hormoonwisselingen meer.
Sommige vrouwen reageren goed op de pil, maar anderen niet. Het voordeel is dat je minder hormoonwisselingen hebt met de pil. Het nadeel is dat de pil een op progesteron gelijkende stof bevat en als je daar gevoelig voor bent, kan dit je stemming negatief beïnvloeden.
Ook een hormoonspiraaltje kan een optie zijn.
Antidepressiva.
Je kunt ook medicijnen gebruiken die het serotoninegehalte in de hersenen beïnvloeden, dit zijn antidepressiva, de zogenaamde SSRI’s.
Bij PMS werken deze medicijnen ook als je ze gebruikt in de periode dat je last hebt. Dus in de week voordat je ongesteld wordt. Bijwerkingen komen vaak voor. Meestal gaan ze na een paar weken wel over. Het meest voorkomend zijn slapeloosheid, duizeligheid, moeheid, hoofdpijn, droge mond, misselijkheid, diarree en verminderd zin in vrijen en/of problemen met orgasme. Als je veel problemen met PMS hebt, kun je kijken hoe je op antidepressiva reageert.
Welke voedingssupplementen kan je nemen voor PMS?
Voedingssupplementen worden steeds populairder voor de behandeling van premenstrueel syndroom (PMS). Ze kunnen worden gebruikt om symptomen zoals stemmingswisselingen, een opgeblazen gevoel en krampen te beheersen. Studies hebben aangetoond dat bepaalde voedingssupplementen, zoals omega-3-vetzuren, magnesium, calcium en vitamine B6, kunnen helpen de ernst van PMS-symptomen te verminderen.
Afhankelijk van de symptomen kunnen onder andere de volgende medicinale planten nuttig zijn:
Teunisbloemolie is rijk aan poly-onverzadigde vetzuren zoals gamma-linoleenzuur. Ze bevordert het comfort van vrouwen tijdens de premenstruele periode. Teunisbloem helpt bij het reguleren van hormonen en het handhaven van een gezonde hormoonbalans. Dagelijks gebruik van 1500 mg teunisbloemolie ondersteunt een normale menstruatie.
Salie is een veel gebruikt kruid in de traditionele Ayurveda geneeskunde. Salie kan helpen bij het verlichten van veel van de symptomen die kenmerkend zijn voor PMS zoals zwelling van de borsten, vasthouden van vocht, overmatig transpireren, …Het bevat fyto-oestrogenen die helpen bij het normaal reguleren van de hormonale balans.
Bij angst, spanning, prikkelbaarheid, zenuwachtigheid en slapeloosheid kunnen Valeriaan, Melisse, Passiflora en Escholtzia helpen.
Conclusie.
PMS, oftewel het premenstrueel syndroom, vormt een moeilijk te behandelen aandoening die helaas veel vrouwen treft. Er zijn behandelingen beschikbaar om symptomen die optreden met PMS aan te pakken. Andere veranderingen in levensstijl, zoals gezonde voeding en lichaamsbeweging kunnen ook helpen bij het verminderen van de symptomen. Als je last hebt van PMS, is het belangrijk dat je contact opneemt met je huisarts, die een behandeling en medische ondersteuning kan bieden. Je huisarts beoordeelt ook of andere medische problemen eerst moeten worden uitgesloten voordat therapie wordt opgestart.
