Sambucus nigra (Zwarte vlier)

De Gewone vlier is een plant uit de muskuskruidfamilie (Adoxaceae). Ze komt oorspronkelijk uit Europa, maar is ingeburgerd geraakt in vele delen van de wereld, waaronder de Verenigde Staten. De vruchten worden gekweekt voor medicinale en voedingsdoeleinden en worden gebruikt voor de productie van jam, siroop en wijn. Galenus beschreef de Vlier als ‘heet en droog’ en daarom aan te raden bij koude en vochtige aandoeningen: verkoudheden en slijmvliesaandoeningen. In de volksgeneeskunde worden de bloemen en vruchten van de vlierbes verwerkt in remedies om de symptomen van verkoudheid en griep te verminderen, bij ontstekingen en aandoeningen van de luchtwegen. Men noemt ze ook wel ‘de medicijnkist van het volk’. 

In vitro studies tonen aan dat vlierbessen antivirale, antibacteriële, immunomodulerende, antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen hebben. 

Vlierbes werkt antiviraal door het  hemagglutinine-eiwit SAN III te inhiberen van verschillende virussen zoals het griepvirus. Dit hemagglutinine is het lectine waardoor een virus bindt aan een gastheercel en zo de cel binnendringt.  Het bevat tevens Ribosome Inactivating Proteïns die de ribosoomfunctie en zo de eiwitsynthese nodig voor de voorplanting van virussen afremt. De ontstekingsremmende effecten van vlierbessen kunnen het gevolg zijn van een verhoogde cytokineproductie door de anthocyanen of van remming van de nucleaire transcriptiefactor kappaB en fosfatidylinositol 3-kinase door de looistoffen en ursolzuur. 

De vlierheterosiden zijn zweetverwekkend en diuretisch en verminderen op die manier de koorts.